بررسی تأثیر تکنیک های حفظ انرژی بر میزان خستگی بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

هدف: بیماری مولتیپل اسکلروزیس جزء بیماری‏های شایع دمیلینیزاسیون سیستم عصبی مرکزی می‏باشد. عوارض ناشی از بیماری مولتیپل‏‏اسکلروزیس می تواند اثر مخربی بر ایفای نقش و وضعیت شغلی این بیماران و در نتیجه کیفیت زندگی آنان داشته باشد. از جمله این عوارض شایع خستگی است، لذا این پژوهش با هدف تعیین تأثیر به کارگیری تکنیک های حفظ انرژی بر میزان خستگی این مددجویان انجام شده است.  روش بررسی: نمونه های این پژوهش نیمه تجربی را سی و نه مددجوی زن مبتلا به بیماری مولتیپل‏‏اسکلروزیس به صورت نمونه های در دسترس تشکیل می دادند. مطالعه به صورت قبل و بعد و به مدت سه ماه انجام شد. ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه سنجش شدت خستگی و چک لیست های خودگزارش دهی و مداخله شامل دو قسمت بود: بخش اول آموزش و نمایش و بخش دوم آموزش رفتارهای حفظ انرژی که با روش سخنرانی به همراه پرسش و پاسخ و همچنین استفاده از پمفلت های آموزشی انجام شد. سپس خستگی سه مرحله، قبل از مداخله، یک ونیم ماه بعد از مداخله و سه ماه پس از مداخله بررسی و نیز همراه سایر اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز واریانس قرار گرفت. یافته ها: میانگین خستگی نمونه های پژوهش قبل از انجام مداخله 5/36 بود که پس از 1/5 ماه از انجام مداخله به 4/97 کاهش یافت و اختلاف این دو مرحله معنی دار می باشد (p>0/001). میانگین خستگی بعد از 3 ماه از انجام مداخله به 4/58 رسید که اختلاف بین مرحله قبل و 3 ماه بعد و مرحله 1/5 ماه و 3 ماه نیز با p>0/001 معنی دار می باشد. مقایسه میزان خستگی هر سه مرحله از طریق آنالیز واریانس نیز نشان دهنده اختلاف معنی دار می باشد (p>0/001). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که اجرای تکنیک های حفظ انرژی در مبتلایان به بیماری مولتیپل اسکلروزیس موجب کاهش میزان خستگی می شود. بنابراین بکارگیری این روش غیردارویی می تواند مفید بوده و به راحتی توسط بیماران مورد استفاده قرار گیرد.